หนังไทย สียามา

รายชื่อหนังเก่า


	ฺ“สียามา” - ปฏิกิริยาแบบ "อ้อเหรอ ลืม ๆ"
	30 มกราคม 2551 / ณัฎฐ์ธร กังวาลไกล
	©thaicinema.org

	หนังเรื่องนี้เริ่มต้นการประชาสัมพันธ์ตัวเอง ด้วยการแขวนป้ายพลาสติกสีเหลืองมีข้อความว่า “พวกเจ้าจงอย่าทรยศต่อบ้านเมือง : ชาวสียามา” อาจจะเร้าความสนใจ ทำให้เกิดความสงสัยขึ้นแก่คนจำนวนหนึ่ง แต่คนอีกส่วนก็อาจจะรู้ทันว่าต้องโปรโมตอะไรสักอย่าง เพราะละครของช่องสามมักจะชอบใช้ป้ายแบบนี้มาปูพรมวางก่อนที่ละครจะออนแอร์ ในขณะที่อีกส่วนหนึ่ง รวมถึงตัวผมเอง ก็จะรู้สึกว่าป้ายข้อความนี้มีการนำเสนอที่ช่างไม่น่าสนใจเอาเสียเลย มันเป็นความพยายามเร้าอารมณ์คนดูด้วยความคิดเชิงชาตินิยมที่ทื่อๆ ไร้ชั้นเชิงมากไปหน่อย และความทื่อๆ นั้นก็ยังคงมีอยู่ในตัวอย่างหนัง คงเพราะความเชื่อของค่ายหนังและทีมโปรโมชั่นที่ว่า กระแสชาตินิยมสามารถช่วยหนังได้ อาจจะดูจากสิ่งที่เคยเกิดขึ้นกับ “บางระจัน” เมื่อหลายปีก่อน ไล่มาจนถึง “สุริโยทัย” กับ “ตำนานสมเด็จพระนเรศวร” ทั้งสองภาค แต่กรณีที่ยกตัวอย่างมาข้างต้น ก็เกิดจากปัจจัยหลายอย่างมาสนับสนุน อาทิเช่น สถานการณ์บ้านเมืองที่ส่งเสริมอารมณ์รักชาติ บวกพลังโปรโมตที่อัดแน่นกันอย่างเต็มที่ในทุกๆ ทางที่จะทำกันได้ ถึงจะนำมาสู่กระแสที่คนแห่แหนไปดูกัน และดูเหมือนว่า “สียามา” จะไร้ปัจจัยเช่นนี้มาหนุน เดาว่าผู้สร้างหนังคงจะรู้ดีว่าจะเป็นเช่นนี้แน่ๆ ยามที่หนังออกฉาย เมื่อไม่มีปัจจัยด้านสังคมมาสนับสนุน วิธีการที่จะสร้างความน่าสนใจของหนัง จึงถูกนำเสนอด้วยสององค์ประกอบ แรกสุดคือการกำหนดให้มีตัวละครในยุคปัจจุบัน ทะลุมิติเวลามายังอดีต ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลอยากให้มีตัวแทนของคนสมัยใหม่ เชิดชูยกย่องความเสียสละของบรรพบุรุษ หรือจะเหตุใดก็แล้วแต่ ซึ่งไอเดียนี้นับว่าน่าสนใจดีและน่าจะนำมาสู่อะไรแปลกใหม่ได้บ้าง อีกส่วนอีกไอเดียก็คือการออกแบบเครื่องแต่งกาย ที่แปลกประหลาดที่สุดเท่าที่หนังว่าด้วย “ไทยรบพม่า” เรื่องไหนๆ ในประวัติศาสตร์หนังไทยจะเป็นกัน จริงอยู่ที่เครื่องแต่งกายแบบที่เห็นในหนังอาจจะมีกลิ่นของหนังสงครามยุคหิน มีกลิ่นฝรั่งๆ ไม่ใช่น้อย แต่เมื่อมาอยู่ในหนังไทย มันก็สามารถสร้างความสนุก,น่าสนใจและแปลกตาขึ้นมาได้บ้าง แต่ไม่สามารถคิดเช่นนั้นได้เลยสำหรับเรื่องการเจาะเวลาหาอดีตของตัวละคร ซึ่งเป็นได้แค่ความคิดที่ “แปลก” หนังเปิดเรื่องมาด้วยภาพซีจีที่ไม่สมจริงนัก ซึ่งก็พอจะทนแทนด้วยการดำเนินเรื่องอย่างน่าสนใจในช่วงแรก แต่แล้วอะไรต่อมิอะไรก็เปลี่ยนไปทันที เมื่อตัวละครจากปัจจุบันหลุดเข้ามาในอดีต ไม่ว่าทั้งฝ่ายผู้มาเยือนหรือฝ่ายเจ้าถิ่น ต่างก็มีปฎิกิริยากับเรื่องนี้แบบ “อ๋อเหรอ อืมๆ” พวกเขาปรับตัวรับกับสถานการณ์สุดขั้วนี้ได้อย่างรวดเร็วราวกับมันเป็นเรื่องธรรมดาสามัญ คนจากสองโลกสนิทสนมกันอย่างรวดเร็วเกินไป และจากนั้น หนังก็ค่อยๆ พาตัวเองลงไปอยู่ในหุบเหวแห่งความไม่สมเหตุสมผล เหล่าผู้กล้ามาใหม่ ทั้งที่ๆ ดูเหมือนจะไม่เคยสู้รบปรบมือกับใครมาก่อน(เป็นแค่นักศึกษาธรรมดา) แต่กับสามารถต่อสู้ได้อย่างคล่องแคล่วว่องไวราวกับหน่วยรบพิเศษ ฝ่ายผู้ร้ายก็เอาแต่นั่งวางแผนการ ปล่อยให้ฝ่ายพระเอกที่คนน้อยกว่ามาโจมตีครั้งแล้วครั้งเล่า โดยจับไม่ได้ไล่ไม่ทันซะที ทั้งๆ ที่น่าจะมีประสบการณ์ด้านสงครามมากกว่าพวกชาวบ้านสียามาผู้รักสงบ ส่วน“แมวดำ 9 ชีวิต” หน่วยรบพิเศษของชาวบ้านเป็นกำลังหลัก ก็เก่งกันเหลือเกินทั้งๆ ที่เริ่มเรียนก่อนฝ่ายตรงข้ามจะยกกำลังมาไม่นาน ต่อให้หนังที่ได้ชื่อว่า “แฟนตาซี” ก็ยังจำเป็นจะต้องมีความน่าเชื่อถือของตัวละคร หรือของสถานการณ์ แต่ความไม่สมเหตุสมผลใน “สียามา” ได้ทำลายความน่าเชื่อถือใดๆ ที่หนังจะสามารถมีขึ้นไปจนหมด ความน่าเชื่อถือของเหตุการณ์ บ่อยครั้งที่เหตุการณ์ในหนังเกิดขึ้นเหมือนผู้กำกับอยากจะให้เกิด มากกว่าจะเป็นเพราะเดินไปตามทิศทางของเรื่องราวหรือด้วยแรงผลักดันของตัวละคร ฉากจบแทนที่จะซาบซึ้งสะเทือน ก็กลับกลายเป็นงั้นๆ ไปซะ นอกจากนี้ หนังยังพูดเรื่องอุดมการณ์ความรักชาติด้วยอาการมากเกินอยู่หลายครั้ง ราวกับกลัวคนจะไม่เข้าใจและไม่สามารถสัมผัสได้ถึงสิ่งที่ผู้กำกับอยากจะมอบให้แก่คนดุ บางครั้งก็ให้ตัวละครออกมาพูดทื่อๆ โต้งๆ ประเด็นนี้จริงๆ เป็นประเด็นที่ดีมากโดยตัวของมันเองอยู่แล้ว มันจะแสดงออกอย่างมีพลัง หากการพูดเป็นไปด้วยชั้นเชิงมากกว่าที่หนังเรื่องนี้เป็นอยู่ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าหนังไม่มีข้อดีอะไรเลย ปรีชา สงสกุลผู้กำกับ สามารถทำให้หนังเดินหน้าไปด้วยจังหวะการตัดต่อที่รวดเร็ว ฉากแอ็คชั่นมีความกระชับฉับไว ดูแล้วไม่เกิดอาการสับสนจับต้นชนปลายไม่ถูก การกำกับการแสดงก็ออกมาพอกล้อมแกล้ม วัดจากสิ่งที่นักแสดงทั้งหมดจะต้องเจอ โดยเฉพาะรุ่นเก่าอย่างสมภพ เบญจาธิกุลและมานพ อัศวเทพ ที่อาศัยความเก๋าเฉพาะตัว มาทำให้ตัวละครผู้ใหญ่ในหมู่บ้านสียามามีพลังขึ้นมาบ้างเล็กน้อย น่าเสียดายที่ว่านอกจากบทหัวหน้าผู้ร้าย ซึ่งมีบางด้านในตัวทำให้ตัวละครตัวนี้มีมิติซับซ้อนกว่าตัวอื่นๆ (แต่นักแสดงที่รับบทถ่ายทอดออกมาไม่ดีเท่าที่ควร) ตัวละครอื่นๆ ก็ล้วนแต่เป็นคนมิติเดียวโดดๆ ด้วยกันทั้งสิ้น แถมเหล่าตัวเอกยังไม่มีรายละเอียดภายในตัวละครมากพอให้คนดูสัมผัส เกิดความผูกผันและอยากที่จะเอาใจช่วยได้ สรุปแล้ว “สียามา” เป็นหนังที่สามารถบอกผ่านไปได้ การไม่ได้ดูไม่ใช่เรื่องเสียหายอะไร แต่กระนั่นไม่ได้แปลว่า ปรีชา สงสกุลไม่ควรที่จะทำหนังเรื่องต่อไปอีก เพราะจากผลงานชิ้นนี้ ชี้ให้เห็นว่าเขาพอจะมีแวว มีความเข้าใจในการเล่าเรื่องและการทำหนังอยู่พอประมาณ เขาควรที่จะได้รับโอกาส (ไม่ว่าจะจากนายทุนหรือคนดู) สำหรับเรื่องต่อๆไป ขอเพียงแต่ว่ามีบทที่เหมาะสมและดี เขาน่าที่จะสามารถสร้างหนังที่นอกจากจะมีไอเดียน่าสนใจปนอยู่ มันก็จะมีทั้งความสนุกและคุณภาพรวมอยู่ในตัวอีกด้วย

	©thaicinema.org

Everything you want to know about Thai film, Thai cinema
edited by Anchalee Chaiworaporn อัญชลี ชัยวรพร designed by Nat
COPYRIGHT 2004 http://www.thaicinema.org. All Rights Reserved. contact: ancha999 at gmail.com
By accessing and browsing the Site, you accept, without limitation or qualification, these copyrights.
If you do not agree to these copyrights, please do not use the Site.